Antykoncepcja hormonalna.

Czyli jak zaplanować świadome macierzyństwo?

Wszystkie metody antykoncepcji hormonalnej zarówno do codziennego jak i niecodziennego zastosowania odznaczają się najwyższą skutecznością zapobiegania nieplanowanej ciąży. Ich działanie opiera się na hamowaniu owulacji, zagęszczaniu śluzu szyjkowego i hamowaniu wzrostu endometrium. Najczęstszym powodem „niezadziałania” antykoncepcji jest niewłaściwe jej stosowanie.

Poniżej przedstawiam rodzaje antykoncepcji hormonalnej omawiając ich najważniejsze zalety i wady.

Złożona tabletka antykoncepcyjna

W skład tabletki wchodzą estrogeny i progesterony. Ich działanie opiera się na hamowaniu owulacji, zagęszczaniu śluzu szyjkowego i hamowaniu wzrostu endometrium.

Zalety

Prawidłowo stosowana doustna antykoncepcja jest bardzo skuteczną i pewną metodą zapobiegania ciąży. Zmniejsza dolegliwości związane z miesiączkowaniem, objętość krwawienia i objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego. Pozwala kontrolować powiększenie torbieli czynnościowych jajników. Zmniejsza ryzyko wystąpienia raka jajnika i trzonu macicy. Jej zaletą jest również przystępna cena.

Wady

Główne ryzyko stosowania złożonych doustnych leków antykoncepcyjnych to ryzyko wystąpienia zakrzepicy i zaburzeń ze strony układu krzepnięcia. Jest ono zwiększone przy występowaniu takich czynników jak: wiek, otyłość, palenie tytoniu, cukrzyca oraz nadciśnienie tętnicze.

Najczęstszym powodem niepowodzenia antykoncepcji doustnej jest niepamiętanie o systematycznym przyjmowaniu tabletek, ale również inne czynniki tj.: przyjmowanie antybiotyków oraz suplementów diety (np. stosowanych w odchudzaniu) oraz problemy żołądkowe ( w tym biegunka i wymioty).

Minipigułka – tabletka jednoskładnikowa

Minipigułka zawiera tylko progestagen. Zalecana jest pacjentkom, które mają przeciwwskazania do stosowania estrogenów, matkom karmiącym piersią, kobietom palącym tytoń.

Zalety

Duży profil bezpieczeństwa leku, mogą je przyjmować pacjentki karmiące piersią, palące papierosy, z uregulowanym nadciśnieniem tętniczym oraz pacjentki z przeciwwskazaniami do stasowania estrogenów. W dużym stopniu zmieszają nasilenie krwawienia miesiączkowego.

Wady

Skuteczność minitabletki zmniejsza się, jeżeli została przyjęta z opóźnieniem większym niż 3 h. Główny minus to możliwość występowania plamień bądź krwawień między miesiączkami.

Pierścień antykoncepcyjny

Nazywany jest również krążkiem dopochwowym. Wyglądem przypomina elastyczną i bezbarwną bransoletkę o średnicy 5 cm. Użytkowniczka sama umieszcza go w pochwie w wyznaczonym przez lekarza dniu. Po upływie 21 dni sama usuwa pierścień, a następnie robi 7-dniową przerwę w jego stosowaniu, podczas której pojawia się miesiączka.

Zalety

Metoda dopochwowa zawiera najmniejszą dawkę estrogenów, a mała dawka rzadziej powoduje bóle głowy, tkliwość piersi i nudności. Pierścień jest niewyczuwalny – dobrze tolerowany przez kobiety i ich partnerów. Stosowany jest tylko 1 raz w miesiącu.

Wady

Kobiety początkowo muszą się nauczyć właściwej aplikacji pierścienia. Rzadko wywołuje uczucie ciała obcego w pochwie, niekiedy zwiększa wydzielinę z pochwy.

Plastry antykoncepcyjne

Plaster hormonalny jest antykoncepcyjnym systemem transdermalnym (przezskórnym). Zawiera tak samo jak pigułki antykoncepcyjne estrogeny i progestagen. Plaster powinien być naklejany na suchą, czystą i nieuszkodzoną skórę (na łopatce, podbrzuszu, pośladku lub ramieniu). Plaster zmieniany jest trzykrotnie w tym samym dniu tygodnia. Po trzech tygodniach następuje tygodniowa przerwa podczas której pojawia się krwawienie.

Zalety

Jest prosta w stosowaniu. Hormony przenikają przez skórę od razu do układu krążenia omijając układ pokarmowy. Zmienianie plastrów raz w tygodniu zmiesza ryzyko błędu użytkowniczki.

Wady

Antykoncepcja transdermalna zalecana jest kobietą o wadze do 90kg. U niektórych użytkowniczek podrażnia skórę. W przypadku słabego przylegania plastra do skóry konieczna jest jego wcześniejsza wymiana.

Iniekcje domięśniowe

Iniekcja dostarcza dawkę hormonu, którego zadaniem jest zablokowanie owulacji i zagęszczenie śluzu szyjkowego, co w efekcie wpływa na jego nieprzenikalność dla plemników. Iniekcję domięśniowe stosuje się raz na 12 tygodni.

Zalety

Stosowany jest raz na 3 miesiące. Lek zmniejsza objawy na napięcia przedmiesiączkowego, można go zastosować już 6 tygodni po porodzie.

Wady

Efektem iniekcji jest co najmniej 3 miesięczna niepłodność, Pełna płodność powraca dopiero po kilku miesiącach od zaprzestania stosowania leku. Może wpływać na wzrost masy ciała i pogorszenie nastroju.

Implant podskórny

Jest odwracalną metodą antykoncepcji długodziałającej. Zawiera jeden składnik- progestagen. Implant umieszczany jest podskórnie przy użyciu specjalnego aplikatura na wewnętrznej części przedramienia. Zabieg trwa kilka minut i jest prawie bezbolesny Efekt antykoncepcji pojawia się w I dobie i utrzymywany jest przez okres 3 lat. Implant może być usunięty w każdej chwili przywracając możliwość zajścia w ciążę w ciągu 6 tygodni.

Zalety

Może być zastosowany u wszystkich kobiet z przeciwwskazaniami do złożonej antykoncepcji hormonalnejZapewnia dyskrecję oraz nie wpływa na jakość życia płciowego.

Wady

Może powodować nieregularne i nieprzewidywalne krwawienia lub plamienia.

Wkładka domaciczna hormonalna

Wkładka wewnątrzmaciczna ma kształt litery T. W ramieniu pionowym znajduje się zbiornik uwalniający hormon progestagen. Uwalniany hormon doprowadza do zagęszczenia śluzu szyjkowego, w efekcie czego nie przenikają plemniki do jamy macicy. Wkładkę wewnątrzmaciczną zakłada lekarz po badaniu ginekologicznym. Jej skuteczność rozpoczyna się od chwili założenia wkładki. W zależności od typu może spełniać swoją funkcję od 3 do 5 lat.

Zalety

Można ją usunąć w dowolnym momencie przywracając płodność. Zmniejsza nasilenie krwawień miesiączkowych, dolegliwości okresu przedmiesiączkowego, znosi bóle miesiączkowe.

Wady

W pierwszych miesiącach po założeniu wkładki często występują plamienia z dróg rodnych. Niektóre kobiety brak miesiączek uznają za minus.

Warto zapamiętać – Take Home massage

Wyboru sposobu antykoncepcji zawsze dokonuje kobieta wspólnie z lekarzem. Podczas rozmowy z ginekologiem warto udzielić szczerych wyczerpujących informacji na temat stanu zdrowia, stylu życia i swoich przyzwyczajeń. Dzięki temu znajdziemy idealny sposób antykoncepcji dla siebie.